Munt

Munt in de kruidentuin

Munt, ook wel Mentha genoemd, is een kruid met een verfrissende geur en is veelvuldig inzetbaar. Het is dan ook één van de meest populaire kruiden die gekweekt wordt in onze kruidentuinen.

Met zijn verkwikkende geur en bijzondere smaak voegt munt een verfrissend sprankeltje toe aan allerlei gerechten en dranken, waardoor dit kruid door velen geliefd is. 

Daarnaast vormt de aangename geur van munt een genot voor de zintuigen. Het plaatsen van een takje munt in huis kan de sfeer opmonteren en een heuglijk gevoel creëren.

Daarbovenop heeft munt insectenafstotende eigenschappen die kunnen helpen de kruidentuin te beschermen tegen vervelende gasten. Het krachtige aroma houdt ongedierte zoals mieren, muggen en vliegen weg.

Wat heeft de muntplant nodig om te groeien?

Munt is over het algemeen een gemakkelijke plant om te kweken, maar het kan ook vrij invasief zijn. Het is dus belangrijk de groei ervan te beheersen. Mogelijk kan munt daarom beter in potten gehouden worden, maar dat is een persoonlijke keuze.

Hierbij enkele belangrijke zaken om te weten bij het telen van munt:

• Zonlicht: vermijd te veel en te lang direct zonlicht, omdat aanhoudende hitte de delicate bladeren kan verschroeien. Kies dus een plek in halfschaduw, weliswaar met nog voldoende zonlicht.
• Bodem: maak vóór het planten de grond los en voeg organisch materiaal toe, zoals compost. Dit levert de nodige voedingsstoffen op om je muntplanten te laten bloeien. 
• Water: dit kruid geeft de voorkeur aan vochtige grond. Het heeft constant vocht nodig om te kunnen groeien, dus geef je muntplanten regelmatig water. De grond moet vochtig blijven maar niet drassig. Mulchen kan helpen vocht vast te houden en tegelijkertijd de groei van onkruid te onderdrukken.

Hoe zaai en plant je munt?

Over het algemeen kun je met het voorzaaien starten in het vroege voorjaar, rond februari of maart. Dit geeft de jonge plantjes genoeg tijd om zich te ontwikkelen voordat ze naar buiten worden overgeplant. Vul een zaaibak of kleine potten met potgrond en maak deze vochtig, maar niet drassig.

Zaai de muntzaden gelijkmatig over het oppervlak van de grond in de zaaibak of potten. Bedek de zaden lichtjes met een dun laagje potgrond en geef ze voorzichtig water. Plaats de zaaibak op een warme plek met voldoende licht, zoals een vensterbank. Vermijd direct zonlicht om verbranding te voorkomen. Houd ook rekening met de temperatuur, munt groeit het beste bij temperaturen tussen 18-24°C.

Binnen 1-2 weken zou je kleine muntplantjes moeten zien tevoorschijn komen. Zodra de zaailingen hun tweede set echte bladeren hebben ontwikkeld, kun je ze gaan uitdunnen door zwakkere plantjes te verwijderen. Dit zorgt ervoor dat de sterkste en gezondste plantjes voldoende ruimte hebben om te groeien.

Wanneer de zaailingen ongeveer 10 cm lang zijn en er buiten geen kans meer is op vorst, kunnen ze worden overgeplant naar de tuin.

Bij het ter plekke zaaien rechtstreeks in de grond, plant je de zaadjes ongeveer 0,5 cm diep. Bestrooi ze daarna lichtjes met grond. Plaats de zaden ongeveer 25-30 cm uit elkaar, zodat er voldoende ruimte is voor groei en geef voorzichtig water.

Voor het planten van de zaailingen of jonge plantjes, maak je de kluit wat los zodat de wortels zich makkelijker kunnen nestelen. Graaf een gat dat groot genoeg is, plaats daarin het kruid en vul verder aan met aarde. Druk zachtjes aan en geef water. 

Buiten zaaien en planten, doe je best pas wanneer er geen nachtvorst meer is.

Hoe verzorg je de muntplant?

Munt verzorgen is niet erg moeilijk, er zijn echter wel een aantal zaken om op te letten:

• Snoeien: om nieuwe groei te stimuleren, pluk je de bladeren van de bovenkant. Zo bevorder je zijvertakking, wat resulteert in een vollere plant en overvloedigere oogst. Door zieke, dode of beschadigde bladeren te verwijderen, krijg je een gezondere plant. Regelmatig snoeien voorkomt ook dat de planten langbenig of houterig worden. Het helpt daarnaast bij het beheersen van de grootte en verspreiding van de plant. Munt staat erom bekend snel te groeien en zich gemakkelijk uit te breiden. Door regelmatig te snoeien, kun je voorkomen dat de plant overwoekert en andere gewassen verstikt. Snoei in het voorjaar en nog licht tijdens het groeiseizoen.
• Voeding: bemest de plant ongeveer eens per maand met een uitgebalanceerde, organische meststof om ervoor te zorgen dat hij voldoende voedingsstoffen krijgt.
• Ongedierte- en ziektebestrijding: muntplanten zijn relatief resistent tegen ziekten en plagen. Ze kunnen echter af en toe problemen tegenkomen zoals bladluizen, spintmijten of schimmelziekten en zeker slakken kunnen muntplanten ernstige schade toebrengen. Inspecteer de planten regelmatig en onderneem direct actie bij de eerste tekenen van problemen. Biologische ongediertebestrijdingsmiddelen, zoals het gebruik van insectendodende zeep of neemolie, kunnen heel wat problemen effectief beheersen.

Op welke manier kan je munt oogsten en bewaren?

Enkele tips hoe te oogsten en te bewaren:

1. Zodra de muntplanten voldoende hoogte hebben bereikt, 15-20 cm, kan je beginnen met het oogsten van de bladeren.
2. De beste tijd om munt te oogsten is 's ochtends, wanneer de essentiële oliën op hun hoogtepunt zijn.
3. Bij het snijden van munt is het belangrijk om de stelen net boven een bladknoop af te knippen. Een bladknooppunt is waar nieuwe groei ontstaat. Door boven de bladknoop af te snijden, stimuleer je de muntplant verder te groeien.
4. In plaats van de hele muntplant in één keer te oogsten, selecteer je een paar stengels of bladeren uit verschillende delen van de plant, niet meer dan twee derde van het geheel. Hierdoor kan de resterende munt groeien en zichzelf aanvullen. 
5. Spoel de geoogste munt af onder koud stromend water om vuil en aarde te verwijderen. Dep de bladeren voorzichtig droog met een schone handdoek of keukenpapier.
6. Je kan verse muntblaadjes ongeveer 3-4 dagen in een luchtdichte verpakking met een vochtig papieren doekje in de koelkast bewaren of je kan enkele stengels in een glas water plaatsen.
7. Om het kruid langer te bewaren, is drogen een optie, dit kan al dan niet met een droogoven gebeuren. Daarna bewaar je de munt in een luchtdichte pot op een donkere en koele plaats.
8. Een andere methode is om de muntblaadjes in een ijsblokjeshouder met water of olie in te vriezen. Deze bevroren muntblokjes kan je direct gebruiken wanneer je wenst.

Munt in de keuken

Muntblaadjes kunnen een extra smaak geven aan zowel zoete als hartige gerechten. Vers gehakte blaadjes kunnen worden toegevoegd aan salades, tabouleh, soepen, sauzen en roerbakgerechten. Munt kan ook perfect gecombineerd worden met lamsvlees en kip.

Maar ook smoothies, de welgekende mojito of andere cocktails, limonades en zelfs ijsjes worden op smaak gebracht door munt toe te voegen. Daarnaast kun je het ook gebruiken als garnering voor desserts zoals chocolademousse of fruitsalades. Het past ook uitstekend bij zomerfruit zoals aardbeien of watermeloen. Maak ook eens ijsblokjes met munt om die lekkere, verfrissende zomerdrankjes van iets extra te voorzien.

Munt is over het algemeen een gemakkelijke plant om te kweken, maar het kan ook vrij invasief zijn. Het is dus belangrijk de groei ervan te beheersen. Mogelijk kan munt daarom beter in potten gehouden worden, maar dat is een persoonlijke keuze.

Een andere populaire toepassing van munt is het maken van muntthee. Pluk enkele verse muntblaadjes of stengels, doe ze in een kopje en giet er heet water overheen. Laat de blaadjes een paar minuten trekken en voeg naar smaak wat honing of citroensap toe. Deze thee heeft een verkwikkende werking en kan zowel warm als koud gedronken worden.

Welke verschillende soorten munt bestaan er?

Er zijn meer dan 25 soorten verschillende soorten munt, we sommen hier de meest gekende op.

MAROKKAANSE MUNT: EEN MAROKKAANSE ONTSPANNING

Marokkaanse munt, oftewel Mentha spicata 'Maroccan', heeft een sterke maar toch ook zoete geur en smaak. Deze muntsoort is zeer gekend en geliefd en wordt vaak gebruikt in Marokkaanse specialiteiten, zoals de bekende muntthee. Het is een soort die het eigenlijk overal goed doet, in zowel warme als koudere klimaten.

PEPERMUNT: EEN UITZONDERLIJKE FRISHEID

Pepermunt, of Mentha x piperita, is waarschijnlijk de meest bekende variant van munt en wordt gekenmerkt door zijn sterk aroma en intense smaak. Het heeft een verkoelend effect op de mond en wordt vaak gebruikt in tandpasta en kauwgom. Pepermunt kan echter ook worden gebruikt in gerechten zoals salades, desserts en cocktails.

SINAASAPPELMUNT: EEN VLEUGJE CITRUS

Sinaasappelmunt, of Mentha x piperita citrata, is een soort van pepermunt maar met een subtiele sinaasappelsmaak. Het heeft dezelfde verfrissende eigenschappen als pepermunt. Sinaasappelmunt is heerlijk in thee, in desserts en in fruitsalades. Het kan ook worden gebruikt om water een extra verfrissende smaak te geven.

APPELMUNT: DE ZACHTE VARIANT

Appelmunt, ook bekend als Mentha suaveolens, heeft een zoete, aangename geur die doet denken aan verse appels. Deze muntsoort wordt vaak gebruikt in zoete gerechten zoals gebak, ijs en confituur. De smaak van appelmunt is minder intens dan die van pepermunt, waardoor het een goede keuze is voor mensen die niet van sterke muntsmaken houden.

KRUIZEMUNT: ZOETER EN KRUIDIGER

Kruizemunt, ook wel bekend als spearmint, groene munt, aarmunt of Mentha spicata, heeft langwerpige bladeren en een milde muntsmaak. Het wordt veel gebruikt in Mediterrane gerechten zoals tzatziki en tabouleh, maar kan ook worden gebruikt in salades, smoothies en zelfgemaakte limonade.

CHOCOLADEMUNT: EEN CHOCOLADEVERWENNERIJ

Chocolademunt, of Mentha x piperita ‘Chocoale Mint’, staat bekend om zijn intense chocolade-aroma en smaak. Deze bijzondere muntsoort dient als ingrediënt in desserts zoals brownies, ijs en cakes om zowel de frisheid van munt als de volle smaak van chocolade toe te voegen.

ANANASMUNT: EEN TROPISCHE PRACHT

Ananasmunt, oftewel Mentha suaveolens ‘Variegata’, heeft bladeren met een witgroene kleur en een subtiele ananasgeur. Het is een variëteit van appelmunt en kan worden gebruikt in fruitsalades, smoothies en cocktails om wat extra tropische smaak toe te voegen. Met zijn unieke kleur en uitzicht vormt ananasmunt vaak een decoratief element.

WATERMUNT: EEN EXTRA VERFRISSING

Watermunt, ook bekend als Mentha aquatica, groeit het beste in vochtige omstandigheden en heeft een frisse, pepermuntsmaak. Deze muntsoort wordt vaak gebruikt in drankjes zoals mojito of een bijzondere limonade vanwege zijn extra verfrissende eigenschappen.